Prawo dronowe w Polsce – wszystko, co musisz wiedzieć
Chcesz zacząć przygodę z dronami, ale gubisz się w procedurach i nie wiesz, jak latać zgodnie z przepisami? Zastanawiasz się, czy potrzebujesz jakichś szkoleń lub uprawnień? Spieszymy z pomocą! W tym artykule przybliżymy najważniejsze kwestie związane z prawem dronowym w Polsce i damy Ci kilka praktycznych wskazówek. Dowiedz się, jakie zasady obowiązują w naszym kraju i o czym należy pamiętać!
Prawo dronowe 2023 – obowiązujące przepisy
Urzędem unijnym, który odpowiada za ustalanie przepisów prawa dronowego, jest Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA). W Polsce zajmuje się tym Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC).
Jako że na przestrzeni lat drony zyskały bardzo dużą popularność, Unia Europejska podjęła decyzję o ujednoliceniu regulacji prawnych związanych z ich użytkowaniem dla wszystkich krajów członkowskich – w tym oczywiście dla Polski. Aby ułatwić proces wprowadzania nowych zasad, podzielono je na przepisy przejściowe oraz właściwe.
Obecnie nadal obowiązują przepisy przejściowe, które weszły w życie 01.01.2021 roku. Natomiast przepisy właściwe mają nabrać mocy prawnej 01.01.2024 roku. Sprawdźmy, jakich zasad należy przestrzegać i co trzeba mieć na uwadze.
Kategorie dronów – najważniejsze informacje
Obowiązujące w Polsce przepisy dzielą loty dronami na trzy kategorie – otwartą, szczególną oraz certyfikowaną. Czym charakteryzuje się każda z nich?
- Kategoria otwarta – obejmuje najczęściej wykonywane loty, czyli te, w których obowiązuje pułap do 120 m i które odbywają się w zasięgu wzroku operatora. Co więcej, masa drona nie może tu przekraczać 25 kg. Należą do niej trzy podkategorie – A1, A2 i A3:
A1 – możliwe są loty nad osobami postronnymi (z pewnymi ograniczeniami), ale przelatywanie nad zgromadzeniami osób jest zakazane.
- A2 – zakazane jest wlatywanie nad osoby i zgromadzenia osób. Minimalna odległość pozioma od ludzi wynosi 50 m. Podkategoria A2 obejmuje drony o masie od 500 g do 2 kg.
- A3 – nie należy przelatywać nad osobami i zgromadzeniami. Minimalna bezpieczna odległość pozioma od terenów mieszkalnych, użytkowych, przemysłowych i rekreacyjnych wynosi 150 m.
- Kategoria szczególna – obejmuje loty dronami o większej wadze, poza zasięgiem wzroku, bliżej ludzi itd.
- Kategoria certyfikowana – kategoria o wysokim ryzyku. Dotyczy dronów dużych i ciężkich, obejmuje loty nad zgromadzeniami osób, wiąże się też z przewozem ludzi lub materiałów niebezpiecznych. Wymaga odpowiedniej certyfikacji.
Skoro wyjaśnienie podziału na kategorie mamy już za sobą, przejdźmy do obowiązujących zasad. Jako że kategorie szczegółowa i certyfikowana zazwyczaj obejmują zastosowania bardziej specjalistyczne, w tym artykule skupimy się na kategorii otwartej. Dotyczy ona najczęściej wykonywanych lotów i związane z nią przepisy będą obowiązywać większość z nas.
Rejestracja operatora drona – czy trzeba się rejestrować?
Rejestracja operatora drona w kategorii otwartej jest konieczna w dwóch przypadkach:
- Gdy masa drona wynosi 250 g lub więcej.
- Gdy dron jest wyposażony w kamerę (lub inny czujnik umożliwiający zbieranie danych) – nie dotyczy to tylko tych urządzeń, które w świetle obowiązujących przepisów są uznawane za zabawki.
To oznacza, że w wypadku większości dronów DJI rejestracja jest konieczna. Nie trzeba się jednak tego obawiać – cały proces przebiega bardzo sprawnie. Wystarczy wejść na stronę internetową ULC i wypełnić formularz. Pamiętaj, aby po dokonaniu rejestracji umieścić na dronie swój numer operatora.
Czy trzeba odbyć szkolenie na drony?
Jeśli chcesz latać dronem o masie powyżej 250 g, konieczne będzie przejście szkolenia online oraz zaliczenie testu. Jest to bezpłatne, a wszystkie niezbędne informacje znajdziesz na stronie ULC. Egzamin końcowy składa się z 40 pytań, a warunkiem jego zdania jest uzyskanie 75% poprawnych odpowiedzi. Kwalifikacje pilota zachowują ważność przez okres 5 lat.
Szkolenie i test online wystarczą, jeśli:
- Masz drona o masie do 500 g i chcesz latać nim w kategorii otwartej A1.
- Masz drona o masie do 25 kg i chcesz latać nim w kategorii otwartej A3, czyli z dala od ludzi i budynków.
A co z podkategorią A2?
Tu sprawa jest nieco bardziej skomplikowana, ale bez obaw – wszystko Ci wyjaśnimy. Jak wspomnieliśmy wcześniej, kategoria otwarta A2 ma zastosowanie w wypadku dronów o wadze od 500 g do 2 kg, czyli takich jak większość popularnych dronów DJI, na przykład DJI Air 3 lub DJI Mavic 3 Pro. Tego typu urządzeń możesz używać również w podkategorii A3, pamiętaj jednak, że wtedy musisz latać z dala od ludzi i budynków. Jeśli więc podczas lotów chcesz nieco bardziej zbliżać się do wybranych obiektów (odległość co najmniej 50 m), konieczne będzie uzyskanie uprawnień podkategorii A2.
Wymaga to nie tylko ukończenia szkolenia i zaliczenia testu online, ale też odbycia kursu praktycznego w trybie samokształcenia. Następnie należy zdać dodatkowy egzamin teoretyczny prowadzony przez wyznaczony podmiot. Listę takich podmiotów znajdziesz tutaj. W zależności od wybranej organizacji możesz zaliczyć dodatkowy test w formie tradycyjnej lub online.
Czy warto zdobyć uprawnienia niezbędne do lotów w podkategorii A2? To zależy od Twoich potrzeb. Jeśli masz drona o wadze od 500 g do 2 kg i planujesz latać nim nieco bliżej ludzi i terenów mieszkalnych, będzie to niezbędne. W przeciwnym razie w zupełności wystarczy Ci podkategoria A3 i podstawowe szkolenie online.
Kiedy szkolenie nie jest potrzebne?
Szkolenie nie jest obowiązkowe, jeśli latasz dronem o wadze poniżej 250 g, takim jak na przykład DJI Mini 4 Pro. Wtedy wystarczy zarejestrować się jako operator i umieścić swój numer na urządzeniu. Warto jednak i tak odbyć kurs – w ten sposób poznasz wiele cennych informacji dotyczących między innymi bezpieczeństwa lotu.
Ile trzeba mieć lat, żeby latać dronem?
Część z Was zastanawia się pewnie, jaki jest minimalny wiek operatora drona w Polsce. Już odpowiadamy – wystarczy mieć ukończonych 16 lat. Wymóg ten nie obowiązuje w trzech przypadkach:
- Gdy wykonujemy lot w podkategorii A1, a dron w rozumieniu przepisów jest zabawką.
- Jeśli dron został skonstruowany do użytku prywatnego, a jego maksymalna masa startowa jest mniejsza niż 250 g.
- Jeśli latamy dronem pod bezpośrednim nadzorem pilota, który ma odpowiednie kompetencje i skończył 16 lat.
Loty dronami w kategorii otwartej – ogólne zasady
Skoro przeszliśmy już przez wszystkie niezbędne formalności, poświęćmy jeszcze chwilę na omówienie najważniejszych zasad dotyczących latania dronami w kategorii otwartej w Polsce. O czym trzeba pamiętać?
- Każdy lot należy zgłosić – jak to zrobić, dowiesz się z naszego artykułu.
- Podczas lotu należy utrzymywać drona w zasięgu wzroku.
- Nie należy przelatywać w pobliżu ani w granicach obszarów, na których trwają działania ratownicze.
- Podczas lotu należy dbać o to, aby dron utrzymywał bezpieczną odległość od ludzi oraz aby nie przelatywał nad zgromadzeniami.
- Zakazane jest przewożenie dronem materiałów niebezpiecznych.
- Podczas lotu odległość drona od najbliższego punktu powierzchni ziemi nie może przekraczać 120 m (chyba że przelatujemy nad przeszkodą).
Zasady dronowe w Polsce – nie ma się czego obawiać
Na pierwszy rzut oka zasady dronowe mogą wydawać się nieco skomplikowane, mamy jednak nadzieję, że w tym artykule trochę je rozjaśniliśmy i rozwialiśmy większość wątpliwości. Warto pamiętać, że niektóre przepisy dynamicznie się zmieniają i dobrze jest sprawdzać je na bieżąco. Będziemy informować Was o wszystkich ważnych zmianach. Bezpiecznych lotów!